top of page
Yazarın fotoğrafıPsikolog Gizem Seval

İkili ilişkilerde "güven"


Bana bir yalan söyledin - ben konuyla ilgili başka bir şey sorunca, arada, itiraf ettin yalan söylediğini. "Daha söylerken yapmamam gereken bir şey yaptığımı anladım, sen sormasaydın da söyleyecektim bunu sana" dedin; ben de "Nasıl bilebilirim bunu?" dedim.

Bir şey, yavaştan, ucundan, yırtılmıştı.

Yalan, ilişkide, bir çentik açar, şöyle düşün: Bir yük taşıyan bir nesnede; diyelim, balkon çiçekliğini tutan askılı bir kolda, bir çentik oluşursa, taşıdığı ağırlıktan dolayı dokusu yavaş yavaş yırtılmaya, yarılmaya başlar, giderek, tamamıyla kopabilir.

Yalan, çünkü, zaten, kendi kendini çoğaltan, çoğaltmak zorunda olan bir şeydir: her yalanını gizlemek için, yeni, ek yalanlar söylemek zorunda kalırsın. Bunun yaratacağı zedelenmeler, gedikler de, işte, öyle, sürüp gider ve sonunda bütün yapıyı yıkacak boyutlara varabilir.

Yalan ilişkiyi koparır, sonunda.

Oruç Aruoba

Güven. Birinin sözünden emin olmak olarak adlandırabilirsiniz, davranışlarından emin olmak, söylediklerinden, sustuklarından, hatta hissettirdiklerinden. Biriyle bir ilişki kurabilmek, kurulan ilişkiyi sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmenin temelinde o kişiye duyduğumuz güven duygusu yatıyor. Güveni tanımlayan ve onu farklı bakış açılarıyla ele alan birçok yaklaşım bulunuyor. Partnerlerin ilişki dışında başka kişilerle cinsel ve duygusal bir arayışta olmaması, ilişkide belirsizliğin ortadan kalkması, birbirlerinin ihtiyaçlarına duyarlılık, partnerin gerçek niyetine ilişkin tutarsızlığın olmaması olarak açıklanıyor. Partnerimizin davranışlarına dair olumlu beklentiler oluşturmak, niyetlerini tahmin edebiliyor olmak ona duyduğumuz güveni ifade ediyor.


İlişkilerde güven üç farklı beklentiyi beraberinde getiriyor.


Güvenilirlik (dependability) ; partnerimizin dürüstlüğünden emin olmak,

tutarlılık (öngörülebilirlik) ; partnerin davranış ve söylemlerinin uyumlu olması,

inanç ; ihtiyacımız olduğunda partnerimizin yanımızda olacağı bilmek.


"İncinme değil bu, öfke değil, ah değil. Ötesi, çok ötesi. Tam bir yürek çöküntüsü, ruhun taşa dönmesi, aklın büyük yalnızlığı, insana olan inancını yitirme."

Şükrü Erbaş


Güvenli bağlanan kişiler yaşanan olumsuz durumlarda ani kararlar vermek yerine ilişkinin genel durumuna göre değerlendirmeler yapıyor, partnerlerinin bakış açısına göre olayı yorumluyorlar. Ayrıca ilişkide hissettikleri güvensizliği, rahatsız oldukları olay ve durumları partnerleriyle açık iletişim yoluyla paylaşıp olayın sebebini partnerlerinden dinlemeyi tercih ediyorlar. Bu sayede zihinlerini çeşitli senaryolarla meşgul etmeleri gerekmiyor.

Partnerimize güven duyduğumuz ilişkide ona kendimizi açabilir, daha rahat ve mutlu hissederiz. Güven, ilişkinin sürdürülmesi için büyük önem taşıyor. Güvensizlik ise beraberinde getirdiği tartışmalar ve yıpratmalar sonucu ilişkilerin bitme nedenleri arasında en önemli sıralarda yer alıyor.


"Seni seviyorum" sözü biriyle yatmak için başvurulan bir hile değilse, ne de olsa bu olmayacak şey değil, bir hile değilse, nedir peki? Orada söylenen şey nedir? "Seni seviyorum" demek hiç öyle kolay bir şey değildir. Bu küçük tümce genelde bayatlamış ve anlamsız görülür. Kaldı ki, kimi zaman, "seni seviyorum" demek için insanlar daha şiirsel ya da daha az bayat başka sözcükleri kullanmayı yeğlerler. Ama söylenmek istenen şey hep aynıdır: Bir rastlantı olan şeyden başka bir şey çıkaracağım. Ondan bir süre, bir inat, bir güdümlülük, bir sadakat çıkaracağım. "

Alain BADIOU

Güvenin zedelenmesi


Partnerinizle olmanın, ona bağlı ve bağlantıda kalmanın eskisi kadar mantıklı gelmediği, zihninizde onunla ilgili soru işaretleri belirmeye başladığı durumlarda güven duygunuz bazen bir anda bazen ise yavaş yavaş ilişkinizi terk ediyor. Güvenmediğimiz birine kendimizden hiçbir şey emanet etmeyiz. Asıl nokta bu, "emanet etmek". Sizin için çok değerli olan bir şeyi size yalan söyleyen, sizi inciten, doğruları gizleyen birine emanet edebilir misiniz ? Emanet ettiniz diyelim, ne kadar rahat hissedersiniz ? Verdiğiniz şeyi koruyabilir mi, iyi saklar mı, verdiğiniz haliyle geri alabilir misiniz ? Aklınız hep ona iyi bakılıp bakılmadığında kalır. Kalbiniz ve sevginiz de sizin için çok değerli. Onu emin olmadığınız, güvenmediğiniz birine emanet ettiğinizde içinizdeki şüphe ona olan sevginizi de götürecektir.


“Beni bir gün unutacaksan, bir gün bırakıp gideceksen boşuna yorma derdi, boşuna mağaramdan çıkarma beni. Alışkanlıklarımı, özellikle yalnızlığa alışkanlığımı kaybettirme boşuna.”

Oğuz Atay

Güveni yeniden inşa etmek


İlişkide partnerinize ve onun davranışlarına karşı ne hissediyorsanız açıkça dile getirmelisiniz. Kimse durgunluğunuzdan, bakışınızdan, ses tonunuzdan, davranışlarınızdan sizin ne hissettiğinizi tam anlamıyla anlayamaz. Birbiriniz açık olmanız ve rahatsız olduğunuz durumları dile getirmeniz birbirinizi daha iyi anlamanızı sağlayacak, yanlış anlaşılma ve olası tartışmaları önleyecektir.

Yaşadığımız güvensizlik, yalan, aldatılma gibi durumlar kandırılmış hissetmemize sebep olarak öz saygımızı zedeleyebilir. Bu gibi durumlarda kendinize değer ve güveni yeniden oluşturmak için zaman tanıyın.


Gizem SEVAL

Kaynak


Lewicki, R. J., Tomlinson, E. C., & Gillespie, N. (2006). Models of Interpersonal Trust Development: Theoretical Approaches, Empirical Evidence, and Future Directions. Journal of Management

0 yorum

Psikolojik İyi Oluş Workshopları

Daha iyi hissetmek için göz atın.

bottom of page