Overthinking, geçmiş deneyimlerimizle ya da geleceğe yönelik konularla ilgili aşırı düzeyde düşünmektir. Düşünme, sürekli tekrar ettiği için bu durum “düşünce gevişi” olarak da bilinir. Hayatımızın belli dönemlerinde düşünmeye çok fazla zaman harcadığımız ve zor kararlar aldığımız zamanlar vardır. Böyle zamanlarda daha kaygılı, takıntılı ve düşünceli hissedebiliriz. Fakat düşünmeye ayırdığımız süre uzamaya başladığında psikolojik olarak bize verdiği zarar da artmaya başlar. Kişinin olayları yorumlama biçimi duygularını ve tepkilerini büyük ölçüde etkiler. Başka bir deyişle nasıl hissettiğinizi ve ne tepki vereceğinizi belirleyen en önemli nokta, olayları yorumlama biçiminizdir. Bu yüzden aşırı düşünmek olumsuz ve gerçekçi olmayan düşünceleri de içerisinde barındırır ayrıca aşırı düşünme çözüm odaklı değildir, yani bir problem hakkında çok fazla düşünmek onun çözümünü kolaylaştırmaz. Aksine bireyi psikolojik olarak daha fazla yıpratan ve olumsuz düşünceleri tetikleyen bir eylemdir ve çoğu psikolojik sorunun temelini oluşturur. Sonuç olarak aşırı düşünme sosyal, iş ve kişisel yaşamınızı olumsuz yönde etkiler.
Overthinking (Aşırı düşünme) Belirtileri:
Sürekli geçmişte yaşanılanları düşünmek.
Geleceğe yönelik bir konuyla ilgili her detayı düşünmek, kurgulamak.
Çok düşünmekten uyuyamamak.
İştahsızlık.
Önemli konularda karar verirken zorlanmak.
Sürekli geçmişte yaşanılan utanç verici anıları düşünmek.
Sürekli “keşke “ kelimesini kullanmak.
Diğer insanlarla yapılan konuşmaları farklı versiyonlarıyla tekrar tekrar kurgulamak.
Çevrede olup bitenleri çoğunlukla fark etmeden, geleceğe veya geçmişe kapılmış bir halde yaşamak.
Sıklıkla kendi kendine iç konuşma ve canlandırma yapmak.
Müdahaleci ve takıntılı düşünceler.
Beklenmedik bir şekilde panik atak geçirme düşüncesi.
Aşırı düşünme ile başa çıkma yolları:
Sürekli olarak yapacak bir şeylerinizin olması ve her şeyden önce uğruna enerjinizi harcayabileceğiniz bir amacınızın olması size motivasyon kazandırır. Zihninizi sürekli olarak meşgul eden zararlı düşüncelerden arındırmak istiyorsanız bu düşüncelerin yerine önceliklerinizi koymayı deneyin. Kariyerinizde elde ettiğiniz başarılar size doğru yolda olduğunuzu hatırlatmaya yardımcı olacaktır.
Sürekli olarak aynı kişilerle, aynı mekanlarda, benzer alışkanlıklara devam etmek size iyi gelmiyor olabilir. Yenilik, her zaman için ferahlık ve fırsat anlamına geliyor. Geçmişe ya da geleceğe dayalı tekrarlı düşüncelerinizden kurtulmak istiyorsanız kendinize yeni düşünceler yaratabileceğiniz taze fırsatlar sunmayı deneyebilirsiniz. Bunun için farklı ortamlarda, yeni insanlarla sosyalleşebilir, keyif verici hobilere başlayabilirsiniz.
Üzerinde aşırı düşündüğünüz konuları gözden geçirin. Özellikle yapamadıklarınız ya da sahip olmadıklarınıza odaklanmak yerine doğru yaptığınız şeylere odaklanın. Bardağın boş tarafına değil, dolu tarafını görmeye çalışın. Dikkatinizi olumlu düşüncelere odaklayın. Hatta olumlu düşünmeye başladığınız zaman bunları not edin.
Düşüncelerinize verdiğiniz tepkileri gözlemleyin. Sizi genellikle nelerin endişelendirdiğini ve aşırı düşünmeye ittiğini anlamaya çalışın. Aşırı düşündüğünüz zamanlarda kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Düşüncelerinizle birlikte ortaya çıkan duygularınıza odaklanın.
Fazla düşünce eyleminiz kişi veya kişilerle ilgiliyse bu noktada sosyal medya hiçbir şekilde yardımcınız olmayacaktır. Kendinizi sürekli olarak aynı kişilerin sosyal profillerinde buluyorsanız bu alışkanlığınızı ortadan kaldırmak için günlük sosyal medya kullanımınızı sınırlayabilirsiniz.
Kusurlarınızı kabul edin. Mükemmel olmak zorunda değilsiniz. Hataları kabul edebilmek yaşamınızda esnek davranabilmek için sizi motive eder.
Uyuyamadığınız zamanlarda aşırı düşüncelere kapıldığınızı hissettiğiniz an yataktan çıkın. Çünkü zihniniz yatağınızı huzursuzlukla ilişkilendirir. Korkunuz ve endişeniz size uyuyamayacağınızı söylese bile bu durum geçicidir. Endişelerinizi ve düşüncelerinizi boş bir kağıda yazmayı deneyin.
Kendinizi iyi hissettiğiniz etkinliklere yönelin. Aşırı düşünmeyi engellemenin yollarından biri yaparken keyif aldığınız etkinliklerle ilgilenmektir. Böylece aşırı düşünmeyi durdurabilirsiniz.
Düzenli spor yapın. Hem sağlığınızı hem de ruh halinizi iyileştirmenize yardımcı olacaktır.
Nefes egzersizleri, meditasyon ve farkındalık uygulamalarını düzenli olarak uygulayın.
Şükredin. Nelere şükrediyorsunuz bunları listeleyin. Basit ve küçük şeyler bile olsa zihninizi şükretmekle meşgul etmek, zihinsel gücünüzü arttırmanıza yardımcı olacaktır.
Aşırı düşünme ile başa çıkmak için workshop önerisi: Bilişsel Davranışçı Terapi Işığında Overthinking (Aşırı Düşünme) ile Başa Çıkma