Psikolojik Danışman Özge İSPİR
Psikolojide yansıtma kavramını ilk ortaya atan kişi Sigmund Freud'dur.
Freud yansıtmayı bireylerin istemedikleri durumları, davranışları karşı tarafta varmış gibi gösterme olarak tanımlamıştır.
Birey kendinde eksik gördüğü şeyleri, kendine söylemek istediklerini, karşısındakine söylerler. Kişi bu tepkileri sert, alaycı, tepkili, eleştirel olarak dile getirerek kendine yapay bir ego oluşturur ve kendini böyle tatmin etmeye çalışır.
Genellikle narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler yansıtmayı hayatlarında bilinçli olarak kullanırlar. Günlük hayatımızda kullandığımız yansıtma, savunma mekanizması olarak kullanılmaktadır. Bu durum o an ruhsal olarak kurtulmayı istediğimiz durumdan kurtulmak için yaptığımız, kimi zaman bilinçli kimi zaman ise bilinç dışı eylem olarak ifade edilmektedir. Hepimiz hayatımızda yansıtmayı zaman zaman kullanırız burada asıl önemli nokta bunun sıklığı ve derecesidir.
Rahatsızlık Düzeyinde Yansıtma
Rahatsızlık düzeyinde yansıtma, bir suçtan sıyrılma, haksız olunan durumdan haklı olarak çıkma, başkasını suçlama ya da yapılan olumsuz davranışların sonucunu üstlenmeme gibi davranışları kapsar. Bunları kullanan kişiler genel olarak şu davranışları sergiler;
Narsist kişileri tutarsız davranışları, kaba tavırları yüzünden suçladığınızda asıl bu davranışının sebebi sizin olduğunuzu, sizin davranışınızın sonucunda böyle bir tepki verdiğini söyler. Ama asıl suçlu olan kendi davranışıdır bunu kabul ettirmek imkansızdır.
Ya da günlük yaşamında başarız olduğu herhangi bir konuda bu eğitim hayatı, iş hayatıda olabilir sebebi asla kendisi değildir. Mutlaka o ortamda başarısızlığını üstlendirecek birçok kişi veya olay bulabilir hatta bunun için birçok kişiyi eleştirip tepki göstermekten çekinmez.
Narsist kişiler Yansıtma yaptığı sırada eleştiriyi de kabul etmeyen kişiler olması sebebiyle eleştiriye ve gelişime açık bireyler değildirler. Onlara göre başarısızlık Tamamiyle dış etkenlere bağlıdır.
Savunma Mekanizması Olarak Yansıtma
Yaşadığımız çevrede hepimiz bazı durumlardan kurtulmak ya da tepkiyi hafifletmek amacıyla savunma oluştururuz yaptığımız bu savunmalardan sık sık başvurulan yansıtmadır; Örneğin iş yaşamında ya da okulda eğer beklemediğimiz tepki alırsak ani bir öfkeyle çevremizdeki eşyalara zarar verebiliriz burada yansıtmayı kullanmış oluruz, sevmediğimiz kişilerinde bizleri sevmediğini hatta nefret edip işlerimize engel olabileceğini düşünürüz, araba kullanırken hata yapan sürücünün hatasına sebep olarak diğer sürücüleri göstermesi ya da o an hava durumunu göstermesi, önemli bir günü unutan birinin her zamanki gibi geçen işinin o gün daha yorucu ve stresli olduğunu söylemesi gibi tüm davranışlar yansıtmaya örnek davranışlardır.
Burada asıl önemli nokta bunun nadir yapılmasıdır, çünkü her zaman eleştiriye kapalı olmak başarısızlığı başkasına yüklemek normal dışı davranışlardır.